Of het bedacht is door Peter Krogh weet ik niet maar in zijn 'DAM book' kwam ik het begrip PIEware tegen. Hij legt uit dat het staat voor Parametric Image Editing en de toevoeging –ware geeft aan dat het om software gaat. Hoewel het dus zeker (nog) geen standaard begrip betreft, gebruikt een groep gebruikers met veel invloed binnen de DAM wereld (Digital Asset Management) deze term voor niet-destructieve beeldbewerkingsoftware voor RAW bestanden.Wat doet PIEware?
Parametric staat voor het feit dat alleen de bewerkingsinstructies voor een wijziging worden opgeslagen, de afbeelding zelf wordt dus met rust gelaten.
Stel dat een afbeelding te donker is dan wordt met behulp van de software deze lichter gemaakt. Niet de gewijzigde (lichtere) afbeelding wordt dan opgeslagen maar alleen de parameters (de bewerkingsinstructies) die nodig zijn voor deze wijziging. Deze gegevens worden opgeslagen in de metadata van het RAW bestand. (Een RAW bestand is feitelijk een 'container' waarin naast deze metagegevens ook de ruwe data van de afbeelding zelf is ondergebracht plus een jpeg preview)
Wanneer de betreffende afbeelding dan later weer wordt geopend in de software dan 'ziet' die aan de metadata dat het de bedoeling is dat de afbeelding lichter wordt getoond en dit wordt dan realtime doorgevoerd, de zogenaamde herinterpretatie. Je ziet de afbeelding dus zo getoond als dat de bedoeling is (en net alsof de wijziging in de afbeelding zelf zou zijn doorgevoerd).
Ter vergelijking met de traditionele manier; Ook Photoshop kent veel manieren om niet-destructief veranderingen aan te brengen op foto's door bijvoorbeeld het werken met lagen. Echter wordt daarbij altijd het oorspronkelijke bestand gewijzigd.
Waarom PIEware gebruiken?
De reden dat PIEware is ontwikkeld is het feit dat RAW bestanden niet open gedocumenteerd zijn en bovendien sterk van elkaar kunnen verschillen, niet alleen tussen merken maar ook binnen een enkel merk. Een RAW van mijn Nikon D90 is bijvoorbeeld anders van structuur dan van mijn vorig toestel de D70 hoewel beide de extensie NEF hebben. Bewerking van RAW bestanden neemt dan ook grote risico's met zich mee en om deze uit te sluiten hebben de meeste ontwikkelaars van fotobewerkingssoftware er voor gekozen om de bewerkingen niet in de afbeelding zelf door te voeren maar dit alleen administratief bij te houden. Bepaalde software doet dit in de metadata (XMP) van het RAW bestand en andere doet het in zogenaamde sidecar bestanden, losse bestanden naast de RAW bestanden met dezelfde naam maar met de extensie XMP.
Wat is ontstaan als noodzaak kan tegenwoordig ook als een voordeel worden ervaren omdat veel fotografen het niet prettig vinden wanneer hun origineel beeldmateriaal wordt gewijzigd. Tenslotte kunnen veranderende inzichten in de toekomst er voor zorgen dat de correctie van vandaag eigenlijk helemaal niet gewenst blijkt. Wanneer een wijziging in het beeldmateriaal is doorgevoerd kan dit later niet zo maar worden teruggedraaid. Wijzigingen die zijn aangebracht middels PIEware kunnen altijd weer volledig worden tenietgedaan.
Een ander voordeel van het gebruik van PIEware heeft betrekking op de back-up.
Momenteel is het zo dat wanneer je aanpassingen doorvoert op een foto, je er ook (weer) een nieuwe back-up van zou moeten maken. Anders loop je het risico dat je na een restore alle correcties die je na de back-up hebt aangebracht opnieuw moet doen. Dit kan veel extra opslagruimte kosten bij incrementele en/of differentiële back-ups maar in ieder geval brengt het veel administratie met zich mee.
In die situatie waarin het oorspronkelijke beeld niet wordt veranderd voldoet de oorspronkelijke backup en hoeft alleen maar van de beschrijving van de wijziging een backup te worden gemaakt. Concreet gaat dit over het algemeen om de database van het betrokken programma (bijvoorbeeld Lightroom) of de afzonderlijke sidecar (XMP) bestanden. Dit betreft maar een fractie van de hoeveelheid data vergeleken met die van de RAW bestanden zelf. Behalve dat dit veel minder opslagruimte kost gaat de back-up veel sneller en zijn er veel minder administratieve handelingen noodzakelijk. Gunstig voor de Workflow dus.
Kunnen we al aan de slag met PIE ware?
Zowel Adobe's Lightroom als Apple's Aperture zijn voorbeelden van PIEware hoewel Aperture geen export van Metadata toelaat naar het DNG formaat. Hierdoor zijn je bewerkingen niet zichtbaar voor andere software waardoor een eventuele toekomstige overstap naar andere software problematisch kan worden. Ook laat Aperture geen PIE bewerkingen toe op DNG bestanden wat een behoorlijk groot nadeel is.
Volgens mij heeft het gebruik van PIEware grote voordelen ten opzicht van de huidige werkwijze(s) hoewel er nog wel wat stappen zijn te maken door de diverse leveranciers. De voordelen zijn echter zo groot dat ik er niet aan twijfel dat dit de toekomst gaat beheersen.
Voor diegenen die zich nader willen verdiepen in deze materie kan ik de informatie daarover op dpbestflow aanbevelen: http://www.dpbestflow.org/image-editing/parametric-image-editing
Posts
